Mijjen dajvh

Gaajhkh laehkesne gijhkehtsh. Sïejhme gijhkehts gujhth eatnamistie, biejjeste jïh elmeste båetieh. Almetjh aaj gijhkehtsem buektiehtamme: skïemtjehåksosne gihkehtsem nuhtjieh sjïere skiemtjelassh gaavnedh båehtjierdidh.

Kärnkraftevïerhken moerijste gijhkehtsh sjidtieh. Mobijleteelefovnijste, maadtoestasjovnijste, solarijste, faamoekabelijstie jïh sjïere dïrregijste gijhkehtsh- læstoem maahta guhkies darjodh.

Miijieh barkebe gijhkehts- ståårege siebredahkem jaksedh sjïre vuekiej tjirrh stååregejearsoem stueriedidh jïh vaaregem gijhkehtsistie unniedidh.

Kärnefaamoeh

Kärnefaamoe akte dejstie ele-faamoe mijjen laantesne. Mijjieh barkoem vaaksjebe juktie dïhte gijhkehtsejearsoeslaakan jåhta krïepesji tjirrh jïh jearsoebarkoem goerehtallebe. Mijjieh vaaksjobe kärne-aamhtesh jïh kärnetekniske dïrregh miste gïetine båatieh. Mijjieh vaaksjobe barkijh jïh byjreske vaenieh gijhkehtsh åadtjoeh.

Healsoe jïh skïemtjehåksoe

Sjïere hammoeh gijhkehtsistie nuhtjedh gosse passientide goerehtalledh jïh båehtjerdidh  röntgenvuartasjimmine jïh cancerbåehtjerdimmine. Mijjieh njolkedassine barkebe guktie gijhkehtsigujmie håksosne barkedh iih vaaksjobe guktie dej mietie berkieh, passientide, barkide  jïh sïebredahkem vaarjelidh.

Dotkeme jïh industrije jïh kommersielle dïrregh jïh barkoeh

Gijhkehtsh dotkine jïh industijesne nuhtjieh, vuesehte gaavhtan labratorijne jïh vïerhkebarkijne. Ulmiedïrregh radijo-aktijve aamhtesinie, dållelarme, solarijh, laseretjuvjtegh jïh larmbågh leah dagkeres dïrregh mestie gijhkehtsh båetieh. Naemhtemes dïrregidie raste- jïh vuesehtedaltese nænnoestibie. Mijjieh dovne krïepesjh dej almetjidie gieh dïedtem utnieh,  barkoeh jearsoes sjædta strålijste.

Eatnamen strålh

Gaajhkh laehkesne eatnamisnie gijhkehths/strålh. Mijjen barkoe lea saarnodh mij vaarege jih guktie barkedh unniedidh strålh eatnamistie båetieh. Vuesehtimmie dah strålh mesnie eatnamisnie leah biejjeste, radoneste jïh elmijste.

Radijo- aktive sluekieh

Kärnkraftevïerhkijste jïh buelteme-aatijste radijo-aktive sluekieh sjïdtieh jïh guktie dej gujmie darjodh. Radijo-aktive sluekieh aaj jeatja industrijeste båetieh, håksoste jïh dotkijste.Dovne radijo-aktive sluekieh eatnamistie jïh dej sluekiej gujmie seammaligkie darjodh. Mijjieh jolle krïepesjh biejieh dej luvnie gieh dïedtem utnieh juktie sluekine jearsoesligkie darjodh. Mijjieh dovne barkeminie strålejearsoem öövtiedidh internajovnesne ektiebarkoen tjïrrh dovne EUsne jïh abpe veartanisnie.